Sundreklaosaoved

Marie van de Middelhaai geeft zo’n 23 jaar rondleidingen in en rond haar boerderij uit 1650, die anno 1750 een stenen voorgevel met schuiframen kreeg en anno 1890 werd voorzien van een herd (historische huiskamer), een geut (historische keuken) met pomp en kelder, een plee met poepdoos enz. en sindsdien nauwelijks is veranderd. Marie leeft ouderwets: zij slaapt in de bedstee, breit haar eigen sokken en borstrokken, spreekt ‘t Vlijmens dialect, heeft een kabinet vol Vlijmense mutsen en eet ouderwetse (vergeten) groenten uit haar moeshof. De boerderijbiotoop (de omgeving van de boerderij) is nog ouderwets groen. Gemeente Heusden heeft, tot grote verbijstering van Marie, 2 nieuwbouwhuizen gepland vol in het zicht vanuit de historische huiskamer(ramen), waardoor de 19de-eeuwse boerensfeer van Marie haar levend museum voorgoed verloren zal gaan. Marie beschrijft wekelijks haar dagelijkse leven in de nu nog ouderwetse groene boerderijbiotoop. Óóns Marie schrééf in de afgelópen 23 jaoren bè mekare 114 liekes óver ’t aauwverwetse alledaogse eenvoudige tevrejen boerelèèven. Marie pebeert van ieder lieke ’n kort filmke te maoken mi grúún beelden van ’t bóéderijke, van binnen en van búíten, zólang dè nog kan. Ès er die medèèrn húís komen te staon, zullen die-j-’t ùìtzicht van ’t bóéderijke verinneweren, dan is ’t aauwverwetse, sund zat, vórt vèùrgóéd vèùrbij, krek ès bè kesteeltje Stéénenburg in Kúíjk. Wilde de aauwverwetse filmkes gèère (vèùr de Hàòrstéég: gaare) zíén, dan kande die op Facebook vèènden gewóón onder de naom Marie van de Middelhaai. Déés wèèk prizzeteer ik hier vèùr jullie de tekst van het lieke: Sundreklaosaoved.

Ik haauw hul véúl van Sundereklaos vieren. Ik verknéúter me alle jaoren wir, nie inkelt op ’t fist mer ók op de sepríés, de gezellegen aoved en ók nog ‘es ók op die lekkere seclaodedinger die d’r bij heuren. Ik zè raozed op melkseclaode, hoe romiger ie smàòkt hoe lekkeder die is, vèèn ik. ’t Wàòter lópt me nou al in m’ne mond. Ik heb al m’n sepriezes van de leste 25 jaoren bóven op m’ne zulder bewaord. Alle keren è’k er langs lóòp, dan schíét ik wir in de laach van de lol die me d’r om han. Ik kréég óòt ‘ne mopperpot, ge zalt wel begrèèpen wàòrom. En ‘ne keer ’n modeshow: de gróòte lubbershow. Óóns Mariken zaoleger ha nogal bezwaor tégen de kleer die ik aalt àòndoe. Ik kèèk dèùrdewèèks nóòt nie zù naauw, war. Ik trek gewóón mer wè aon: te gróòt, te klèèn, ’t màòkt me niks úít. ’n Te gróòte broek daor du-j-ik gewóón ’n touwke-n-àòn bèènden, dè-t-ie nie afzakt en ’n te klèèn boek die’k nie dichtgeknèùpt krèèg, du-j-ik aalt ‘nen illekestiek aon: van ’t knèùpsgat nàòr de knéúp. Ès ie dan hil èèrg (vèùr de Hàòrstéég: aarg) te klèèn is, dan zet ik ’n klep op mi 2 knéùpen óver dè gaoped gat hénen. Ja, méénsen, ès boerin zonder centen worde verrekte hendeg mi-j-’n touwke en nàòld en draod. Dè gàò *vanèèges. Zódoende draai ik ók m’n haand nie om vèùr ’n sepríés te maoken. Ik zè me toch àòn ’t scheuren en plekken dè-j-‘t ’n *aoreghed is. Ik maok ditte jaor ’n húís mi-j-’n pannedak van stukskes aaierdóòs, die hè’k nog zat in *óverensie sééns dieje vos op 2 nao al m’n inden en kiepen opgefréten hè. Impessaant zit ik m’n èègen te veknéúteren op weffer plaoggedichje ik d’r bij zal schrèèven. Ik heb nog ’n goei wèèk. Ik wins jullie ammaol ók véúl sepríésverknéúterplezier.

Marie léést veur.

Sundreklaosaoved

Sundreklaosaoved, ’n letter van banket

‘ne Zak vol mi pekskes, gedichten, laot nàor bed

Sepríés, pépernóten, gevulde speculaos

taaitaai, manderèènen, seclaode Sund’reklaos