Ontstaan en ontwikkelingen
Jaarlijks wordt 10,2 miljard ton aan goederen per zeecontainer verscheept. Simpel omgerekend meer dan één ton per wereldburger. De vraag is dan onder andere over welke producten hebben we het dan? In dit artikel lichten we ’n tipje van de sluier op.
In 1956 kiest het eerste containerschip in de VS, de Ideal-X, het ruime sop. Verolme Heusden volgt in 1994. Vrachtvolumes per schip worden daarna honderden malen groter, nu tot 24.000 containers. Het aantal individuele rederijen neemt daarentegen af. Slechts negen rederijen, waaronder Maersk en COSCO, verbonden in ‘n drietal machtige allianties, bepalen de mondiale spelregels in hun segment. Containerschepen vervoeren ongeveer 90% van de wereldwijde handel en vormen daarvan de ruggengraat. Als die ’kraakt’ raakt onze maatschappelijke ingeburgerde routine van ‘nu bestellen, morgen binnen’ uit balans.
2025: MS HMM Algeciras, 400 mtr. en 24.000 containers 1994: Containerschip MS Reggeborg Verolme Heusden.
Oorzaken van schaalvergroting
1. Na 1945 neemt het productievolume van relatief goedkope massaconsumentenproducten toe, vooral uit Azië.
2. De noodzakelijke kostprijsverlaging per eenheid vervoerd product vereist grotere transportvolumes per schip.
3. Halffabricaten worden vaak voor speciale bewerkingen mondiaal heen en weer verscheept.
4. De kortere levens- en gebruiksduur van vele producten leiden ook tot meer vervoersbewegingen. Denk aan trendy kleding, elektronische apparaten, Labubu poppen, kerstspullen, sneakers , zonnepanelen, meubels etc., maar ook aan industriële producten.
5. Ook telt mee de aanhoudende koopverslaving, aangewakkerd door marketing en influencers.
Kijk voor actuele scheepsbewegingen op https://www.marinetraffic.com/en/ais/home/centerx:-26.0/centery:32.2/zoom:3
Gevolgen, voor wie
Steeds minder havens en sluiscomplexen zijn geschikt voor deze giga-schepen. Publiek geld moet worden geïnvesteerd in haveninfrastructuren, afgedwongen door commerciële allianties, waardoor havens onderling concurreren omdat zij om economisch belang letterlijk en figuurlijk ‘de boot niet willen missen’. Transportbewegingen naar- en uit het achterland ondervinden toenemend knelpunten door korter wordende verblijftijden van zeeschepen. Containerschepen bunkeren nog veel zware vervuilende olie, ook door Trump’s beleid pro olie, olie, olie. Daarnaast is de macht van deze allianties, gesteund door enkele landen, zeer krachtig. Het halen van uitstoot doelen, vereist door de EU, hebben de container lobbyisten weten door te schuiven naar ergens tweede helft 21e eeuw!
Risico’s van essentiële verbindingsvaarwegen
1. De Rode Zee: transport bedreigd door terreurgroepen.
2. Suez kanaal: blokkades door vastlopende schepen (MS. Ever Given in 2021).
3. De Straat van Singapore en in de Zuid-Chinese Zee: toenemend aantal schades door aanvaringen met deze grote schepen.
4. De kansrijke/uitdagende Poolzeeroute, bedreigd door ijsschotsen en Russische dominantie in Arctisch gebied. Medio september zal MS. Istanbul Bridge, ‘n Singaporees/Chinees containerschip, naar verwachting als eerste via de Noordpool varen en begin oktober in Rotterdam aankomen, met halvering van de reistijd ten opzichte van via de Kaap de Goede Hoop.
Toekomst en ‘n uitdaging
Een verwachte toekomstige volume groei komt voort uit de vraag uit Azië naar luxe producten door verhoging aldaar van het welvaartsniveau bij de middenklasse en de voorspelde toename van de wereldbevolking tot 2050 van nu acht miljard naar tien miljard. Daarbij wordt in Noord-Brabant tot 2040 ’n toename verwacht in oppervlaktebeslag door distributiecentra van meer dan 20 KM2. Het wereldwijd toenemend nationalisme en protectionisme zal naar verwachting deze groei beperken. Maar de verwachte volumegroei in de mondiale zeescheepvaart in 2050 zal nog veertig tot honderd procent bedragen.
Uitdaging: bereken na hoeveel jaren je zelf ’n zeecontainer van omstreeks 36 m3 door aangekochte spullen hebt gevuld.
Het volgende artikel behandelt de wereldwijde data- en energietransport infrastructuren op de zeebodem.
Heb jij vragen of een reactie? Contact Ad Heersche, Drunen aheersche@kpnmail.nl