Marie van de Middelhaai geeft ruim 20 jaar rondleidingen in en rond haar boerderij uit 1650, die anno 1750 een stenen voorgevel met schuiframen kreeg en anno 1890 werd voorzien van een herd (historische huiskamer), een geut (historische keuken) met pomp en kelder, een plee met poepdoos enz. en sindsdien nauwelijks is veranderd. Marie leeft ouderwets: zij slaapt in de bedstee, breit haar eigen sokken en borstrokken, spreekt ‘t Vlijmens dialect, heeft een kabinet vol Vlijmense mutsen en eet ouderwetse (vergeten) groenten uit haar moeshof. De boerderijbiotoop (de omgeving van de boerderij) is nog ouderwets groen. Gemeente Heusden heeft, tot grote verbijstering van Marie, 2 nieuwbouwhuizen gepland vol in het zicht vanuit de historische huiskamer(ramen), waardoor de 19de-eeuwse boerensfeer van Marie haar levend museum voorgoed verloren zal gaan. Marie beschrijft wekelijks haar dagelijkse leven in de nu nog ouderwetse groene boerderijbiotoop. Óóns Marie schrééf in de afgelópen 21 jaoren bè mekare 112 liekes óver ’t aauwverwetse alledaogse eenvoudige tevrejen boerelèèven. Marie pebeert van ieder lieke ’n kort filmke te maoken mi grúún beelden van ’t bóéderijke, van binnen en van búíten, zólang dè nog kan. Ès er die medèèrn húís komen te staon, zullen die-j-’t ùìtzicht van ’t bóéderijke *verinneweren, dan is ’t aauwverwetse, sund zat, vórt vèùrgóéd vèùrbij, krek ès bè kesteeltje Stéénenburg in Kúíjk. Wilde de aauwverwetse filmkes gèère (vèùr de Hàòrstéég: gaare) zíén, dan kande die op Facebook vèènden gewóón onder de naom Marie van de Middelhaai. Déés wèèk prizzeteer ik hier vèùr jullie de tekst van m’n lieke: Augustus.
De tèèd vliegt, ’t is al wir augustus. De béziëtèèd zit er op, ’t is nou prúímetèèd. Mer de prùìmkes hier, m’n vèèrekes (vèùr de Hàòrstéég: varrekes)prùìmkes zen ammel al gevallen! Vruuger ès aanders en ’t waar nie véúl. Nou is m’ne sterappelbóòm àòn de tèèd. Ge hèùrt de appels op ’t gras nirploffen. Vleei wèèk mi ‘ne störmwèènd braak er ‘nen hille gróòte tek ùìt m’nen appelbóòm. Man, man, wè’n *revàòzie. Wèèrk (vèùr de Hàòrstéég: wark) hebben is niks, war, mer wèèrk (vèùr de Hàòrstéég: wark) haauwen! Mer ik moet zeggen dè-j-’t appels plukken nou ’n stuk hendeger gong ès aanders. Ik kos ze gewóón van dieje tek op de grond plukken, niks gin léèr d’r bij hoeven haolen. Ik heb vèùr de aoreghed ’n pàòr klèèn tekken mi appels d’raon in m’nen herd in ’n vaos gezet. ’n Prachgezicht, krek ’n schilderij van Van Gogh.
Vleei wèèk half in de naacht wier ik wakker van ‘nen bonk binnen. Ik staak mee m’nen *blaoker aon om te kèèken wè-t-er àòn de haand waar. Waar d’r toch ’n appeltje van éèn van die tekken op m’n tàòfel gevallen. Dè waar al! Nou liggen d’r al 3 appels onder. Ik wocht tot de leste 2 ok vallen éèr ik dè prachteg schilderechteg tafferéél oprúím. Ik geniet er nog alle daog van. Zeg nou *èèges: wie hè-t-er nou zun artestiek ‘boeket’ in húís?
Woorden ùìt m’n woordeboek:
* revàòzie = ravage
* blaoker = kandelaar in de vorm van een schoteltje, met ’n oor
* èèges = zelf
Augustus
Augustus, augustus
is wir in ‘t land
D’r gruuien schôn bluumkes
neffe de kaant
De zon àòn d’n hémel
De locht himmel blauw
Augustus, augustus
Ik haauw zó van jou
Augustus, augustus
in m’nen hof
De kôllen die gruuien
krek ès m’n lof
De peekes, de bônnen
en m’ne postelèèn
Augustus, augustus
Wè zedde toch fèèn
Augustus, augustus
De prúímen zen rèèp
D’n bóòm ekkes schudden
en dan vèùr de grèèp
Ze smaoken zó lekker
ze smaoken zó fèèn
Ik wó dè-j’t altij
augustus zó zèèn
Houdoe, war. Marie
Reageren? Nassau Dwarsstraat 5, 5251 KJ Vlijmen, 073-5118524, middelhaai@live.nl www.marievandemiddelhaai.nl