Vrijheid en ongebondenheid spreekt tot de verbeelding. Dit blijkt uit het Bendefestijn dat op het terrein van de voormalige abdij Mariënkroon in Nieuwkuijk is gehouden.
Door Hans van den Eeden
Tijdens het Bendefestijn stond erfgoed, educatie en nostalgie volledig in de belangstelling. Het festijn werd op 14 en 15 juni op het voormalig voetbalveld van de paters van Abdij Mariënkroon gehouden. Veel deelnemers hadden hun eenvoudige tenten opgezet. Dit om zowel te overnachten als zich te presenteren. Voor jong en oud was er van alles te beleven. Kinderen werden uitgedaagd om met pijl en boog te schieten. Dat bleek voor veel kinderen letterlijk een schot in de roos. Tijdens het Bendefestijn genoten velen van de variatie aan activiteiten. De deelnemers waren geheel in de nostalgische bendesfeer kleurrijk verkleed. In kraampjes werd een variatie van producten aangeboden. Dat liep uiteen van smaakvolle producten, edelstenen tot boeken. Ook werd op houtvuur eten klaar gemaakt. Tijdens de derde editie van het fantasy festival was de mix van avontuur, verbinding en nostalgie goed voelbaar.
Keltische muziek tijdens Bendefestijn. (Foto: Hans van den Eeden)
Bende van de Witte Veer
De sfeer van het festival was een combinatie van vrijbuiters, tegendraadse burgers en verzet tegen de elite. Basis voor het festival was het verhaal van de ‘Bende van de Witte Veer.’ Deze gevreesde bende zorgde omstreeks 1720 voor veel terreur en overlast in Brabant. Deze groep ‘heydense landtloopers’ en deserteurs was in die periode de schrik van onder andere De Langstraat. Het was een volledig losgeslagen bende onder leiding van Swarte Johannes. Hij was altijd vermomd. Een pluim op zijn zwarte hoed verraadde dat hij lid was van de Bende van de Witte Veer. Door zijn aanwezigheid joeg hij tijdens het festival veel bezoekers de stuipen op het lijf. Spraakmakend en hilarisch was ook de aanwezigheid van de vrouwelijke leden van de bende. Wie hen diep in de ogen keek raakte onder de indruk van de hel en verdoemenis die zij uitstraalden. Bijzonder aan het festival was de variatie aan figuranten: van rovers tot edelen.
Tijdens het Bendefestijn was er veel te beleven. Dat gold voor een variatie van re-enactment shows. Wie zich in de geschiedenis verdiept kan en mag niet om de beleving en vooral anekdotes heen. Tijdens live-shows werden historische gebeurtenissen nagespeeld. Velen keken hun ogen uit naar de presentatie van onder andere hospitaalridders, Vikingen te paard, en Pirates Picnics.
Tientallen marktkramen met een variatie aan producten en diensten ondersteunden het festival met losgeslagen vrijbuiters. Ook was er de mogelijkheid om via een schrijfworkshop literaire activiteiten verder te ontwikkelen. Wie op het voormalige voetbalveld Mariënkroon liep kon niet om de variatie van lekkernijen- met een knipoog naar het verleden- heen. De bezoekers werden uitgedaagd om ‘als een rover te eten en te feesten als den koning’. Ondersteund met gevarieerde live muziek –van middeleeuwse deuntjes tot opzwepende folkmuziek- maakten velen een dansje. Tijdens het festival was er ook aan het vermaak voor tieners gedacht met een Historische Zeskamp.
Richard Raaphorst met zelfgemaakte muziekinstrumenten. (Foto: Hans van den Eeden)
Waarzegster
Veel jongeren maakten van de mogelijkheid gebruik om hun krachten te meten. Wie het festijn bezocht raakte onder de indruk van de losbandigheid die gevoed werd door het spirituele karakter. Dat gold in ieder geval voor een bezoek aan waarzegster Norain Kuijs. Via een glazenbol keek ze met name voor geliefden in de glazen bol. Ze had zich helemaal in haar rol ingeleefd. Bijzonder was de aanwezigheid van Richard Raaphorst uit Oudenbosch. Hij was pal voor de historische toren van het voormalige kasteel Onsenoort te vinden. Raaphorst presenteerde zich met zelfgemaakte muziekinstrumenten. Dit loopt uiteen van American fluiten van bamboe tot hout. Dat geldt ook voor zijn snaarinstrumenten. Deze lopen uiteen van gitaar, strumstick tot ukelele. Enthousiast vertelde hij dat muziek belangrijk is voor de ontwikkeling op muzikaal en spiritueel gebied. Voor hem is een uitdaging om muziek te maken voor mensen met een beperking. Wie op het Bendeterrein liep hoefde zich niet te vervelen. Velen namen van de gelegenheid gebruik om een wandeling op het terrein van de voormalige abdij te maken. Verrassend was de historie van de vijver die vroeger door de paters als zwembad werd gebruikt. De organisatie kan terugkijken op een geslaagd en sfeervol festival. Vastgesteld kan worden dat de mix van feiten, beleving en nostalgie belangrijk is. Gezien de belangstelling heeft de Bende van de Witte Veer een ledenstop ingesteld. In 2026 volgt een nieuw festijn.