Marie van de Middelhaai geeft ruim 20 jaar rondleidingen in en rond haar boerderij uit 1650, die anno 1750 een stenen voorgevel met schuiframen kreeg en anno 1890 werd voorzien van een herd (historische huiskamer), een geut (historische keuken) met pomp en kelder, een plee met poepdoos enz. en sindsdien nauwelijks is veranderd. Marie leeft ouderwets: zij slaapt in de bedstee, breit haar eigen sokken en borstrokken, spreekt ‘t Vlijmens dialect, heeft een kabinet vol Vlijmense mutsen en eet ouderwetse (vergeten) groenten uit haar moeshof. De boerderijbiotoop (de omgeving van de boerderij) is nog ouderwets groen. Gemeente Heusden heeft, tot grote verbijstering van Marie, 2 nieuwbouwhuizen gepland vol in het zicht vanuit de historische huiskamer(ramen), waardoor de 19de-eeuwse boerensfeer van Marie haar levend museum voorgoed verloren zal gaan. Marie beschrijft wekelijks haar dagelijkse leven in de nu nog ouderwetse groene boerderijbiotoop. Óóns Marie schrééf in de afgelópen 21 jaoren bè mekare 112 liekes óver ’t aauwverwetse alledaogse eenvoudige tevrejen boerelèèven. Marie pebeert van ieder lieke ’n kort filmke te maoken mi grúún beelden van ’t bóéderijke, van binnen en van búíten, zólang dè nog kan. Ès er die medèèrn húís komen te staon, die-j-’t ùìtzicht van ’t bóéderijke *verinneweren, dan is ’t te laot en is ’t aauwverwetse, sund zat, vórt vèùrgóéd vèùrbij, krek ès nou bij kesteeltje Stéénenburg in Kúíjk. Wilde de aauwverwetse filmkes gèère (vèùr de Hàòrstéég: gaare) zíén, dan kande die op Facebook vèènden gewóón onder de naom Marie van de Middelhaai. Déés wèèk prizzeteer ik hier vèùr jullie de tekst van m’n lieke: Móédermèèmering.
De twidde zondeg in maai is ’t móéderdag. Sééns óóns Mariken is gestörven is móéderdag aalt ’n bietje léèg. Dan mis ik d’r véúl. Ók omdè se rond of soms mi móéderdag jaoreg waar. Ès d’re verjaordag saomenvíél mi móéderdag, von ik dè aalt geweldeg. Móeder en dochter dè’s ‘nen hille stèèrken (vèùr de Hàòrstéég: starken) baand, war. Om dàòrom hè’k hil vèùl jaoren trug ’t lieke móédermèèmering vèùr heur geschréven en gezongen: ’n óde àòn óóns Mariken.
Mi d’re verjaordag déénk ik aalt trug op d’r geboorte en dan aalt àòn hoe se wijer opgruuide. Dan gàò-j-ik aalt lekker zitten te mèèmeren, dikzat mi d’r fótoboek d’r bij. Dan haol ik alle schôn herinneringen bóven. Van die herinneringen heb ik ’t lieke ‘Móédermèèmering’ gemàòkt. Ik draog ’t op àòn óóns Mariken zaoleger mer ók àòn alle móéders spéciaol vanwéges móéderdag ‘n zondeg.
Móédermèèmering
Kèènd, kèènd, kèènd van mèèn
We vlóóg de tèèd vèùrbij
’n Inkel jaor gelejen waarde gij krek *nei
Ge kont tóén inkel liggen, slaopen,
dréénken, laachen, húílen, gaopen
In mèèn èèrm laagde gij
d’r vèèleg en gebörgen bij
Kèènd, kèènd, kèènd van mèèn
Wè gééng de tèèd toch rap
Ge leerde zitten, krúípen
Déént ‘ewen irste stap
Och, wè líépte gij te *geuren
Gij wód bij de gróòten heuren
Vèùr ’t irste zinde gij
‘mama’ en ik waar zó blij
Kèènd, kèènd, kèènd van mèèn,
wè wierde gij gaauw gróòt
Van péúterke nàòr kléúterke
Ge wód nie mir op schóót
Ge dribbeld’ op ‘ew klèène bintjes
nàòr de slóòt en nàòr de indjes
Vórt ‘ne zaddoek vèùr de snot
Van de kakstóél nàòr de pot
Kèènd, kèènd, kèènd van mèèn
De schóól die kwaam er aon
Want gij waart vórt grôt genoeg
om daor hénen te gaon
Hil gaauw konde letters téék’nen
Liekes zingen, taol en réék’nen
1 plus 1 dè is er 2
Gij draaid’ sééns in de wèèreld mee
Kèènd, kèènd, kèènd van mèèn
De tèèd die vlóóg zó om
Wèèken, màònden, jaoren
de wèèreld rond de zon
De tèèd die vlóóg er zó vèùrbij
want in ’n óògwink gééngde gij
van ’n knöpke nàòr ’n blom
Waor is de tèèd dè gij begont?
(Waor is de tèèd dè gij bestont?)
Houdoe, war! Marie
Woorden ùìt m’n woordeboek:
*nei = nieuw
*geuren = genieten
Reageren? Nassau Dwarsstraat 5, 5251 KJ Vlijmen, 073-5118524, middelhaai@live.nl www.marievandemiddelhaai.nl