Door Hans van den Eeden

Dit jaar viert ons land 80 jaar vrijheid. In dit kader speelt de toneelgroep Ernst en Luim het stuk ‘Hannie Schaft het meisje met de rode haren’. Tijdens acht uitvoeringen wordt stilgestaan bij een van de dapperste vrouwen uit het Nederlandse verzet. Het stuk werd geschreven door Helmert Woudenberg. De repetities met de achttien spelers vinden plaats in de ‘spiegelzaal’ van De Steeg. Vooruit lopend op de voorstelling worden op drie locaties in de zaal tal van attributen neergezet. De voorstelling wordt met 82 scènes, met ieder een eigen accent, gespeeld. Tijdens de repetitie is in de zaal een grote spiegelwand aanwezig. Haast symbolisch vormt dit een reflex op het verleden. Deze spiegels worden tijdens de voorstellingen door de decorgroep ‘weggewerkt’. Bij de aanvang nodigt regisseur Harold Schraven de spelers uit om in een kring te gaan staan. Daarna wordt er in de sfeer van een warming-up gerend en ‘gevlogen’ en door elkaar gelopen. Het effect is dat de spelers op stoom komen en er energie wordt losgemaakt. Omdat er enkele spelers ziek zijn worden andere spelers uitgenodigd om te ‘dubbelen’. Gespeeld worden korte scènes waarbij de regisseur aanwijzingen geeft. Dat betekent veel interactie met de medespelers, zoals iemand aankijken of juist wegkijken. Verder tempo en de hoogte van het stemvolume uit te proberen. Tijdens de drie uur durende repetitie wordt duidelijk dat het verhaal van Hannie Schaft verschillende invalshoeken heeft. Boeiend is de vraag hoe Hannie Schaft van een eenvoudige rechtenstudent kon uitgroeien tot een verzetsheld.

Vriendengroep

Ondanks het indringende thema zijn de spelers ontspannen en kunnen ze goed schakelen. De spanning wordt doorbroken als er een heftige scène moet worden gespeeld. Bijzonder aan Ernst en Luim is de verbinding van de spelers tussen de verschillende generaties. Tijdens de warme sfeer wordt duidelijk dat de spelers een hechte vriendengroep vormen. “Ik ben al sinds 1992 lid van Ernst en Luim. Het zijn intensieve repetities. Het stuk over Hannie Schaft is intensief en is niet vrijblijvend. Met plezier reis ik wekelijks af naar Haarsteeg”, aldus Karin Oeben uit Den Bosch. Boeiend is ook de bijdrage van Ton van Son in de rol van Piet, de vader van Hannie Schaft. Met het blad Volk en Vaderland wordt hij teruggebracht in de tijd. “Het stuk spreekt mij door onze familiegeschiedenis sterk aan. Het kerkhof van Abdij Mariënkroon in Nieuwkuijk herinnert aan de nadagen van de Tweede Wereldoorlog. Daar liggen vier van mijn familieleden begraven. Ik ben al 25 jaar lid van deze bijzondere toneelvereniging en kan het niet missen.” Tijdens de repetitie blijkt dat het stuk gevarieerd is. Soms zacht, vrolijk en een beetje flirtend. Maar ook het heftig bonzen op de deuren en de dreiging om uit een rijdende trein te springen. Uit de repetitie blijkt dat de verschillen tussen de scènes en de volgorde daarin dynamisch zijn.

Status

Dit blijkt ook uit de rol van Karin Kelder die gedreven de rol van Annie, de zus van Hannie Schaft, speelt. Uit de voorstelling blijkt dat de status van sommige rollen belangrijk is. Dit wordt gevoed door het universitaire statige milieu van Hannie. Deze hoofdrol wordt gespeeld door Susan Willemse. Om zich in hun rol te verplaatsen hebben sommige spelers zich in de marge al verkleed. Dit loopt uiteen van een schort, jurk tot hoge hakken. Een kledingcommissie is al enige tijd in touw om zich in de kledinglijn te verdiepen. Verder is er een decorcommissie en zijn er mensen voor het licht en geluid om deze voorstelling tot een succes te maken. Na afloop van de repetitie volgt de ontlading aan de bar van De Steeg. “Ik ben me ervan bewust dat dit stuk niet vrijblijvend is. Het kost energie maar het geeft ook veel energie terug. Het komend weekend hebben we nog een oefenweekend in Loon op Zand. We slapen in stapelbedden. Maar dat geeft juist verbondenheid”, aldus een van de spelers.

Er is grote belangstelling voor het stuk. Kijk voor de speeldata en meer informatie op www.ernstenluimhaarsteeg.nl