Van oerknal tot ruimterace
Het heelal ontstaat ongeveer 13,8 miljard jaar geleden met de oerknal (Big Bang). Onze aarde 4,5 miljard jaar geleden. Vanaf medio vorige eeuw begint de mensheid deze gebieden indringend te verkennen. In 1944 bereikt ‘n Duitse-V2-raket als eerste de ruimte. In 1957 brengt Rusland de Spoetnik, de eerste satelliet, in een baan om de aarde. In 1969 zet de Amerikaanse astronaut Neil Armstrong als pionier zijn voet op de maan. Ook de Sovjet Unie laat zich niet onbetuigd: in 1963 scheert ’n Russische satelliet als eerste langs mars. Zoals we op aarde al eeuwen strijden om grondgebied, zo worden nu de grenzen van het heelal verkend en geclaimd. Wat zal de toekomst brengen?
1969 de Amerikaanse astronaut Neil Armstrong zet als pionier de eerste voet op de maan.
Diepzee, de grote onbekende
De machtsstrijd in de diepzee begint in 2007, Rusland plant dan in zijn territoriumzucht de Russische vlag in de bodem van de Noordpool. China werkt aan ’n onderzoeksstation op bijna tweeduizend meter zeediepte, gepland voor 2030 waar wetenschappers een maandlang kunnen verblijven. Het Zwitserse Glencore en het Nederlandse Allseas bereiden ondertussen mijnbouw naar mangaanknollen op de zeebodem voor. Tegen alle verdragen in, maar gesteund door Trump. Ook de Nederlandse regering lijkt dit toe te gaan staan.
Oorzaken van explosieve opschaling
De VS, Rusland, Japan en India spelen al jaren ’n dominante rol in de ruimtestrijd maar er zijn al vele nieuwkomers. Zoals de Verenigde Arabische Emiraten die al in 2020 met succes ’n satelliet naar mars sturen. Het wereldwijde aantal wekelijkse raketlanceringen in 2024 is bijna vijf per week. Elon Musk’s bijdrage is dat hij met zijn SpaceX in 2025 minstens 170 herbruikbare Falcon 9-raketten wil lanceren. Zijn Starlink heeft al ‘n 7300 communicatiesatellieten cirkelen rondom de aarde. Explosief wordt het als Musk naar 12.000 satellieten streeft en toepassingen uitwaaieren naar spionage, militaire en commerciële activiteiten. Rusland en China werken zelfs aan nucleaire ruimtewapens. Kortom, het gaat ruimtelijk spannen.
Rusland en China willen kernreactor op de maan.
Gevolgen en risico’s, regulering
Positief genoemd mag worden dat de economische bijdrage in de EU door bestaande ruimtevaartdiensten al omstreeks tien procent bedraagt. De keerzijden zijn de nu al meer dan 140 miljoen stukjes ruimteschroot. Deze vormen ’n reëel risico op botsingen met cruciale satellietnetwerken en ruimtestation evenals verstoring van ruimtesignalen van telescopen.
Hoewel het Ruimteverdrag uit 1967 verbiedt om (ook nucleaire) massavernietigingswapens in een baan om de aarde te lanceren, houdt niet elk land zich daaraan. De Internationale Telecommunicatie Unie en de EU proberen zendfrequenties en vergunningen voor ruimtevaartactiviteiten te reguleren, maar handhaving door Autoriteiten blijft lastig.
Toekomst en een vraag
China heeft als eerste een strategie om zich hulpbronnen in de ruimte toe te eigenen. Niet overheden maar commerciële bedrijven gaan de helft van de 450 verwachte maanmissies tot 2035 voor hun rekening nemen. China en Rusland bereiden voor 2033 nederzettingen op de maan voor en als energiebron ter plaatse is een kernreactor gepland. Wie daar als eerste in slaagt kan maanrechten claimen. Ook de VS voorziet dat strijdtoneel. De Europese-Commissie verwacht tot 2030 de lancering van 50.000 satellieten.
Conclusie: we hebben inmiddels vaste voet aan de grond verkregen in de ‘luchtledige’ ruimte met perspectief naar het oneindige heelal, waar afstanden in lichtjaren worden gemeten.
Wat vind jij van de stelling (naar ‘n citaat uit CNN): ‘Deze eeuw zullen de toekomstige wereldoorlogen niet op aarde maar in de ruimte en onder in de zee worden uitgevochten’.
Het volgende artikel behandelt: ‘Wereldwijd (on)gezond dominerende marktpartijen in de voedingssector’
Heb jij vragen of een reactie? Contact Ad Heersche, Drunen aheersche@kpnmail.nl